ඉල් මස පුර පසළොස්වක පෝය දිනය කරුණු කාරණා කීපයක් නිසාම ශාසන ඉතහාසයේ සුවිශේෂී පෝය දිනයක් වශයෙන් සැලකේ. ප‍්‍රථම ධර්මධූත පිරිස ධර්ම ප‍්‍රචාරය ඇරඹීම, තුන්බෑ ජටිල දමනය කිරීම පිණිස උරුවෙල් දනව්වට වැඩම කිරීම, මෛත‍්‍රී බෝසතුන් වහන්සේ නියත විවරණ ලැබීම, අගසව් සැරියුත් මහතෙරුන් වහන්සේ නාලක නම් උපන් ගමේ උපන් නිවසේදී පිරිනිවන් පෑම, යන සුවිශේෂී ශාසනික කරුණු සිදුවීමත් පසුවස් පවාරණය හා කඨින චීවර පූජාව සිදු කළ හැකි අන්තිම දිනය වීම යන සුවිශේෂි ශාසනික සිද්ධියෙන් මුල්කොට ඉල්මස පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය බෞද්ධයෝ ඉතා වැදගත් කොට සලකති.
නවම් පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය ගෞතම සම්බුද්ධ ශාසන ඉතිහාසයේ අති උදාර පූජනීය දිනයක් වශයෙන් සැලකේ. සාරිපුත්ත මොග්ගල්ලාන මහරහතන් වහන්සේ වෙත අග‍්‍රශ‍්‍රාවක තනතුරු ප‍්‍රදානය, ප‍්‍රථම මහා සංඝ සන්නිපාතය (සංඝ සම්මේලනය) සිදුවීම, ශාසනයේ පැවැත්ම සලකා ”ඕවාදපාතිමොක්ඛය” දේශනා කිරීම, චාපාල චෛත්‍යය වෙත වැඩම කොට ආයුසංස්කාරය හරිමැයි තීරණය කිරීම යනාදී ශාසනික වූත් අතිපූජනිය වූත් වැදගත් ශාසනික කරුණු රැුසක් සිදුවී ඇත්තේ නවම් මස පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය මුල්කොට ගෙනය.
